بازگرداندن فیلسوفان زن به تاریخ
تاریخ انتشار: ۶ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۹۷۰۰۴
وقتی دبورا بویل برای نخستین بار روی فلسفه پیشامدرن به عنوان حوزه مورد علاقه پژوهشی خود تمرکز کرد، هرگز انتظار نداشت که شیوه بیان تاریخ فلسفه را تغییر دهد. به هر حال، پیشگام بودن در موضوعی که تقریبا ۴۰۰ سال به طور گسترده در مورد آن مطالعه و نوشته شده، دشوار است. اما وقتی او با مارگارت کاوندیش، شاعر، نمایشنامه‌نویس، نویسنده علمی تخیلی و فیلسوف دهه ۱۶۶۰ آشنا شد، فهمید که چیزی جدید، هیجان‌انگیز و مهم پیدا کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این استاد فلسفه که کندوکاو در نوشته‌های کاوندیش، از جمله رمان «دنیای درخشان» یکی از نخستین آثار علمی تخیلی تا امروز برای درک فلسفه او آغاز کرد، می‌گوید: «در آن زمان، تنها زنی در تاریخ فلسفه که من نامش را شنیده بودم، شاهزاده الیزابت، ملکه بوهمیا بود که به دلیل مکاتبات او با رنه دکارت با او آشنا شده بودم. او چنین راه‌های خلاقانه‌ای برای فلسفه‌ورزی پیدا کرده بود و من گیر کرده بودم. باید بیشتر می‌دانستم، موضوع جالبی بود، به ویژه که تحقیقات اندکی درباره فلسفه کاوندیش وجود داشت. فیلسوفان تقریبا هیچ کار علمی درباره او یا سایر فیلسوفان زن از قرن ۱۷ و ۱۸ انجام نداده بودند. این چیز دیگری بود که مرا به تکاپو وامی‌داشت.» البته این برای دبورا بویل، چالش‌برانگیز نیز بود.
او می‌گوید: «ورود به حوزه‌ای که پیش‌تر درباره آن نوشته نشده، سخت است، اما هرچه بیشتر می‌یافتم، مجذوب‌تر می‌شدم. من دریافتم که با نگاه کردن به متون مختلف، دیدی بسیار گسترده‌تر، جامع‌تر و دقیق‌تر از تاریخ فلسفه به دست می‌آورم. در طول تاریخ فلسفه، زنان فیلسوفی با دیدگاه‌های واقعا جالبی وجود داشته‌اند و باید در این مدت مورد مطالعه قرار می‌گرفتند. من به این موضوع که تاریخ فلسفه پیشامدرن چگونه نوشته شده علاقه‌مندم- به جز شش نفر و کانت همه را کنار گذاشتم. پاسخ صریح و ساده، تبعیض جنسیتی است. فلسفه در طول تاریخ با جنسیت مشکل داشته است- و من می‌خواستم با تبعیض جنسیتی در فلسفه، مبارزه و این تصویر تاریخی را اصلاح کنم.»
و به این ترتیب، بویل شروع به بازنویسی تاریخ، به معنای واقعی کلمه کرد. بویل که اکنون ویراستار مجموعه کتاب‌های جدید انتشارات هکت درباره جایگاه زنان در فلسفه پیشامدرن و مدرن است، می‌گوید: «نمایش بیشتر زنان در تاریخ فلسفه و داشتن کتاب‌هایی از آنان و درباره آنها برای دسترسی آسان مردم، چیزی است که من به شدت درباره آن احساس نیاز می‌کنم، بنابراین ویرایش برخی از نخستین نسخه‌های مدرن توسط زنان فیلسوف در تاریخ فلسفه، کاری است که به آن افتخار می‌کنم. وقتی هکت کتاب من شامل نامه‌های فلسفی کاوندیش را منتشر کرد، این نخستین نسخه مدرن آن کتاب از زمان انتشار اولیه در سال ۱۶۶۴ بود. چاپ چنین کتاب‌هایی واقعا توجه مردم را به این فیلسوفان جلب خواهد کرد. اولویت همیشگی من این است که بگویم زنان به فلسفه پرداخته‌اند و به فلسفه خواهند پرداخت و در حال حاضر نیز می‌پردازند.»
اکنون بویل با پنج کتاب و تعداد زیادی مقاله درباره زنان فیلسوف، نه‌تنها تاریخ ناگفته‌ای از فلسفه را منتشر، بلکه به عنوان یکی از برجسته‌ترین پژوهشگران در زمینه زنان فیلسوف در فلسفه پیشامدرن شهرت پیدا کرده است. مشارکت‌های او در تاریخ فلسفه، گفت‌وگوی کاملا جدیدی را در میان دانشمندان فلسفه آغاز کرده است.
بویل که اوایل امسال یک جایزه پژوهشی ممتاز دریافت کرد، می‌گوید: «وقتی ۲۰ سال پیش برای نخستین بار، بررسی فیلسوفان زن را آغاز کردم، یکی از نخستین موج‌های بسیار کوچک فیلسوفانی بودم که به این نوع فلسفه می‌پردازند، امروز تعداد بیشتری از جامعه فیلسوفان به این مساله علاقه نشان می‌دهند.»
بویل به عنوان سردبیر مجله تاریخ فلسفه- مجله پیشرو این رشته- می‌تواند دیدگاه‌های مختلف را بخواند و صداهای زیادی را بشنود. بویل با اشاره به اینکه او نخستین سردبیر زن این نشریه است، می‌گوید: «من می‌توانم در مورد حوزه‌های مختلف خارج از زمینه مورد علاقه‌ام بیاموزم که واقعا عالی است. همچنین میراث من یعنی نخستین ویراستار زن این مجله بودن، بیشتر قابل افتخار است. این وضعیت فرصت این را به من می‌دهد تا به پژوهشگران جوان‌تر در کارشان کمک و اطمینان حاصل کنم که گفت‌وگوهای پرباری در جریان است.»
البته چنین گفت‌وگوهایی اگر از ابتدا آموزش داده نشوند، نمی‌توانند ادامه یابند یا حتی آغاز شوند، به همین دلیل است که بویل می‌خواهد نوشتن درباره زنان حوزه فلسفه را بیشتر و بیشتر ترویج کند.
او می‌گوید: «وقتی من این کار را آغاز کردم، حوزه فعالیت محدود بود و اکنون می‌خواهم زمینه گسترده‌تری برای فعالیت افراد وجود داشته باشد. می‌خواهم تدریس درباره این زنان را آسان و فیلسوفان زن را به برنامه درسی اضافه کنم تا کار برای پژوهشگران، ساده شود. می‌خواهم دانش‌آموزان بدانند که اگر دیدی فراتر از ژانرهای فلسفی سنتی داشته و رمان‌ها، نمایشنامه‌ها و شعرها را در نظر بگیرند، خواهند دید که تعداد افرادی که به فلسفه پرداخته‌اند، بسیار بیشتر از هفت نفر اصلی هستند که در مورد آنها آموزش داده می‌شود و بسیاری از آنها زنان مبتکری بودند که در زمان خود، در فلسفه تاریخ‌ساز بودند.»
۶۵۶۵
کد خبر 1678389منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: تاریخ فلسفه زنان فیلسوف
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۹۷۰۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تمبر یادبود شهاب‌الدین سهروردی در تیراژ ۶۰ هزار سری منتشر شد
به گزارش خبرگزاری مهر، اولین تمبر از سری تمبرهای گنجینه‌های فلسفه ایرانی، یادبود «شهاب‌الدین سهروردی» توسط شرکت ملی پست و به ابتکار و طراحی مجله نقد اندیشه در تیراژ ۶۰ هزار سری منتشر شد و از امروز توسط عموم مردم در مراکز پستی کشورمان قابل استفاده است.
کالیگرافی وسط تمبر، شامل نام شهاب‌الدین سهروردی و میانه شمسه است که بر پایه مفاهیم فلسفه سهروردی طراحی شده و نقوش کناری نیز با نظر به دوره سلجوقی و زمانه حیات این فیلسوف بزرگ ایرانی کار شده و اثر ایلیا تهمتنی است.
بهای این تمبر ۲۰۰ هزار ریال است. این نخستین بار است که تمبر شهاب‌الدین سهروردی در مجموعه تمبرهای یادبود کشور منتشر می‌شود.
پیام فضلی‌نژاد، مدیرمسؤول و سردبیر مجله نقد اندیشه پیرامون انتشار این تمبر ملی گفت: «تجربه انتشار نقشه ایران فرهنگی در شماره اول مجله نشان داد که رسانه‌های فراموش شده همچنان از قدرتی برخوردارند که می‌توانند به کمک تولید ارزش‌افزوده‌های فرهنگی بیایند و به روزنامه‌نگاری دانشورانه، وسعتی تازه بدهند. اساساً در ایران امروز انتشار نقشه‌های هویتی در قالب کاغذی و… رو به فراموشی است، در حالی که نقشه خود به تنهایی یک رسانه است؛ همان‌طور که تمبر نیز یک رسانه مستقل به شمار می‌رود و هرچند نفوذ آن در دنیای امروز نیز از گستردگی بسیار برخوردار است، اما تمبر در کشور ما کمتر به عنوان بستری برای اندیشه و فلسفه تلقی شده است.»
فضلی‌نژاد تصریح کرد: «ما معتقدیم بازسازی رابطه محصولات فرهنگی با حوزه فکر و اندیشه، یکی از نیازهای ضروریِ نسل نوخاسته ایران به شمار می‌رود و اگرچه چنین کاری از توانایی و ظرفیت یک مجله تخصصی خارج است، اما با بضاعت اندک خود می‌کوشیم تا ایده‌های جدید را با همه چالشهای آن دنبال کنیم و آن را به محصولاتی جدید تبدیل سازیم. بنابراین، روزنامه‌نگاری دانشورانه می‌تواند رسانه‌های فراموش‌شده را احیا کند و کارکرد چنین رسانه‌هایی نیز متقابلاً به غنای سنت روزنامه‌نگاری دانشورانه یاری خواهد رساند. بازسازی رابطه میان رسانه‌های مختلف، می‌تواند به تولید زنجیره‌ای از محصولات جدید فکری و فرهنگی بیانجامد که در نمایی وسیع‌تر، هر یک از این محصولات، قطعه‌ای کوچک از پازل بزرگ هویت ایران هستند که به تکمیل یکدیگر کمک می‌کنند.»
مدیرمسؤول مجله نقد اندیشه در خاتمه گفت: «در هر نسخه از شماره جدید مجله، کارت مُهرِ روز تمبر یادبود سهروردی با شماره سریال اختصاصی تقدیم مخاطبان شده که یک یادبود ویژه و همراه با پرونده‌ای در باب احیای فلسفه ایرانی با حضور ۲۸ متفکر سرشناس است.»
مدارس شهرستان مهر فردا غیرحضوری است